Omstreeks 1860 dreef de firma W.Olivier & Co in Sneek
een in 1769 opgerichte handelszaak in koffie, thee en tabak. Op 7 mei 1887 beëindigde
Olivier zijn zaak. De koffie- en theehandel werd overgenomen door stadgenoot en
tevens tabaksfabrikant A.van Veen &
Zonen. Voor de overname van de handel in tabak werd Thomas Groeneveld
aanbevolen die zich vestigde in een pand op de Oosterdijk in Sneek. Tevens
mocht Groeneveld zich depothouder noemen voor de verkoop van verpakte theeën
van de voormalige firma Olivier, die hij waarschijnlijk van Van Veen betrok.
 |
| adv. 17-11-1887 |
De eerste jaren maakte hij in zijn advertenties gebruik
van de goede naam van Olivier en naar het oprichtingsjaar 1769. Hij probeert
via advertenties nieuwe afnemers voor zijn producten te verwerven. In 1893
zoekt hij een knecht bekend met het tabaksvak, waarschijnlijk voor zijn
kerverij. Tevens maakt hij aan de gebruikers bekend dat voortaan de Blanke Baai
in zakken met een rood wapen wordt verpakt. Gestaag krijgt hij meer klanten en
wederverkopers voor zijn geproduceerde tabak. In de jaren daarna innoveert hij
zijn kerverij door gebruik te maken van een stoommachine. In 1914 adverteert hij
met de naam Stoomtabaksfabriek. Na de eerste wereldoorlog is de tabak
onderhavig aan prijsschommelingen.
In 1917 wordt de tabaksfabriek ondergebracht in een
vennootschap van zijn drie zonen, Jelle, Berend en Fokke Klaas, opererend onder
de oude naam firma TH. Groeneveld. Doel is de exploitatie van de tabaksfabriek,
en de handel in tabak, sigaren en andere artikelen.
Intussen blijft Groeneveld zijn verspreidingsgebied
vergroten, in 1920 verschijnen zijn advertenties zelfs in Limburg. In een
advertentie uit 1921 worden de gangbare soorten aanbevolen.
De winkel aan de Oosterdijk met de kerverij en de achterliggende
pakhuizen worden te klein. In 1923 koopt hij de voormalige strafgevangenis in
Sneek voor het bedrag van f 13751,-. De winkel aan de Oosterdijk en zijn drie
ernaast gelegen pakhuizen aan de Truffelsteeg worden te koop aangeboden. De
winkel brengt f 11768,- op en een
pakhuis naast de winkel f 3050,- (of 8050,-) De voormalige gevangenis wordt
verbouwd tot fabriek en kantoor. Hij is grossier van o.a. Richard II sigaren.
In 1927 krijgt hij een stand op de tentoonstelling van de
Handels Inkoopmaatschappij in Weert. Daar etaleert hij o.a. zijn Friesche
Heerenbaaien “De Sjees”. Inmiddels is de stoommachine vervangen door een elektrisch
aangedreven machine. Groeneveld sponsorde de tabak bij rookwedstrijden zoals in
1936 in café “de Toelast ”in Den Helder. 50 personen deden mee en streden voor
de prachtige prijzen.
 |
| verpakkingen van de Sjees uit de dertiger jaren |
tabaksblik
Na het uitbreken van de 2e Wereldoorlog kreeg
de fabriek steeds minder tabak te verwerken. Daarbij moesten fabrikanten uit hun toch al schaarse voorraad producten leveren aan de Duitsche Wehrmacht. Gevolg was dat orders van vaste klanten niet konden worden uitgevoerd.
Een geluk was de toewijzing van het Rijksbureau voor Tabak en Tabaksproducten ( R.B.T.T.) om vanaf augustus 1944 in Nederland verbouwde amateurtabak te mogen fermenteren. Daardoor kon het personeel aan het werk blijven en dat heeft geduurd tot in 1948. We mogen aannemen dat de fabriek kort daarna gestopt is. In de tabaksalmanak van 1951 wordt Groeneveld niet meer vermeld.
Een geluk was de toewijzing van het Rijksbureau voor Tabak en Tabaksproducten ( R.B.T.T.) om vanaf augustus 1944 in Nederland verbouwde amateurtabak te mogen fermenteren. Daardoor kon het personeel aan het werk blijven en dat heeft geduurd tot in 1948. We mogen aannemen dat de fabriek kort daarna gestopt is. In de tabaksalmanak van 1951 wordt Groeneveld niet meer vermeld.
VERPAKKINGEN 1930 - 1940
VERPAKKINGEN na 1945
Bronnen: - Krantenarchief www.delpher.nl
- afbeeldingen uit particuliere collecties
