zaterdag 2 augustus 2014

DE ROXY SIGARET VAN NIEMEIJER


Op 19 maart 1951 introduceerde Theodorus Niemeijer het merk ROXY en het merk werd meteen gedeponeerd. Het octrooi bood bescherming tegen eventuele vervalsingen. Het merk werd alleen gebruikt voor sigaretten.


De eerste verpakkingen waren blauw-zwart van kleur, later werd van een lichtere kleur blauw gebruik gemaakt. De eerste sigaretten werden verpakt in een verpakking van 20 stuks, een doos van 50 stuks, een platte blikken doos van 50 stuks  en een ronde tinverpakking van 50 stuks. Er was zelfs een schuifdoosje van 5 stuks. Deze was niet regulier in de winkel te verkrijgen, maar werd waarschijnlijk voor promotiedoeleinden gebruikt.




Al snel werd reclame gemaakt voor het merk. De eerste reclame, nog voordat het octrooi van kracht werd stond o.a. in de Leeuwarder Courant van 3 maart 1951.


Beroemd werd de slogan: ’n Roxy?….ja graag!
De sigaret van Amerikaanse tabakken werd aangeprezen als karaktervol, mild en rotsvast van kwaliteit. Dubbel gefermenteerd en dubbel gezuiverd. Bekende Nederlanders als Johan Cruijff en Rutger Hauer maakten reclame voor Roxy in de bladen.

De teeraffaire

In 1969 deed de Consumentenbond een onderzoek bij 26 sigarettenmerken over het teer- en nicotinegehalte. Lexington kwam er het slechtst van af, Roxy bevatte het minste teer en nicotine. Lexington, gemaakt door de Luxemburgse fabrikant Heintz van Landewyck had de verkooprechten voor Nederland ondergebracht  bij importeur Blok in Scheveningen. Die kwam gelijk in het verweer en liet het op een rechtszaak aankomen. De rechter gaf Blok gelijk, dat de onderzoeksmethoden van de Consumentenbond onvoldoende waren. De uitslag was niet sluitend genoeg, o.a. factoren bij de manier van roken waren er niet bij betrokken. De consumentenbond bracht een rectificatie over het gewraakte artikel in hun eigen blad.
Het kwaad was echter al geschied. De Nederlandse rokers gingen massaal over op de “gezondere” Roxy en lieten Lexington vallen. Mede doordat in die tijd in de bladen werd geschreven hoe roken slecht was voor de gezondheid. De fabrikant liet Lexington ongewijzigd bestaan, maar om marktaandeel terug te krijgen werd het merk Kent geïntroduceerd, een lichte sigaret met weinig teer en nicotine.
In 1972 vermelde Niemeijer stippen op de zijkant van de pakjes. Hoe meer stippen hoe schadelijker de sigaret. Ook dat was discutabel en werd later afgeschaft.



Reclame acties

In 1963 voerde Roxy twee acties. Het publiek werd uitgenodigd foto’s van het Carnaval te maken. Bij  deze fotowedstrijd waren leuke prijzen te winnen. Bij de tweede actie liet Niemeijer een luchtschip met Roxy-reclame een paar maanden boven Nederland vliegen. Ook hier een fotowedstrijd met prijzen. Ter gelegenheid van beide acties werden speciale sigarettenverpakkingen uitgegeven.


Eerdere speciale verpakkingen

Speciale Roxy verpakkingen werden al vanaf 1954 uitgegeven. Meestal voor een hele kleine doelgroep. Hoe dat tot stand kwam is mij niet bekend.










Er bestaat ook een geschenkverpakking waarin 3 gewone pakjes Roxy zonder filter in zaten.
Het was een platte doos van dun karton.


 Onder: twee lucifermapjes met Roxy reclame

 

Herinneringspakje 
Uitgegeven in 1955 door de Stichting 1940-1945 ter herinnering aan de oorlogsslachtoffers. 


  



Bronnen:
-          Krantenarchief Delpher, diverse jaren
-      Google internet
-      Verpakkingen uit diverse prive-collecties
-          De Lexington affaire



donderdag 31 juli 2014

TABAKSFABRIEK H.HIJMANS in TIEL


Op 12 augustus 1809 werd Hijman Hijmans geboren als zoon van Isaac en Rebecca Hijmans. Al op 19-jarige leeftijd in 1828 richtte hij een tabakskerverij op in de Weerstraat in Tiel. In de jaren daarna bracht hij de firma, die steeds meer bekendheid in de regio genoot, tot bloei. Zijn zoon Eduard (geb.1843) kwam later ook in de zaak. In 1874 werd de vennootschap Hijmans & Co tussen vader en zoon ontbonden en kwam de zaak alleen op naam van Eduard te staan. Het bedrijf groeide, regelmatig werden in de krant advertenties voor personeel geplaatst. Eduard behoorde in 1896 tot de 30 rijksten van de Provincie Gelderland. Hij leidde met verve de firma tot 1899 en verhuisde in dat jaar naar Den Haag. Zijn zoon Marinus Hijmans nam de leiding van het bedrijf over.
De eerste wereldoorlog heeft veel invloed gehad op de omzet, maar door een energieke aanpak werd het verlies snel goedgemaakt en breidde het afzetgebied zich uit met de provincie Utrecht, de Veluwe en het noordelijk deel van Noord-Brabant. Op 19 maart 1923 overleed Marinus op de jeugdige leeftijd van 48 jaar. Daarmee verdween de laatste Hijmans uit het bedrijf. Twee heren, H.J.F.Vorster en L.Donkersloot, beiden al jaren aan de firma verbonden namen het bedrijf over. Zij zetten de zaak voort onder de oude firmanaam Hijmans & Co. Ook de latere eigenaren behielden deze firmanaam.


In de tweede wereldoorlog werd het pand door bombardementen vernield. Na de oorlog begon men met de wederopbouw en werd weer personeel geworven. Echter de vraag naar gekorven tabak werd door de populariteit van de Engelse en Amerikaanse sigaret minder en eind vijftiger jaren zag de toekomst voor Hijmans er somber uit. De firma met het klantenbestand werd omstreeks 1960-1965 overgenomen door de tabaksfabriek Heupink en Reinders uit Ootmarsum.

De fabricage van gekorven tabak gebeurde ten tijde van de oprichting handmatig. Dat heeft geduurd tot 1878 toen een vergunning werd aangevraagd voor een stoomwerktuig. Pas in het begin van de 20e eeuw ging men over op elektrische machines.




Vervalsing van merk
Het bekendste merk “De Mercurius” was een gedeponeerd merk uit de 19e eeuw en heeft vrijwel de gehele looptijd op de verpakkingen gestaan. Aangezien het een goedlopend merk was probeerde men het merk te vervalsen. In 1882 werd een advertentie met waarschuwing geplaatst om op deze fraude te wijzen. Dat toch ongure lieden het bleven proberen getuigt een proces in 1910 van een zekere G.W.van B. te Wamel die veroordeeld werd tot 300 gulden boete of 30 dagen hechtenis en vernietiging van het stempel waarmee de falsificaties werden gepleegd.


Koffie en thee.
Behalve tabak dreef Hijmans ook een koffiebranderij en theehandel. Deze combinatie van tabak-koffie-thee was in die tijd vrij gebruikelijk. Men verkocht 5 soorten koffie die in 1923 tussen de 75 en 110 cent per pond kostten. In 1927 kon men met een spaarsysteem cadeaus krijgen bij de aankoop van koffie,  thee en tabak. Heel veel fabrieken hadden een eigen cadeaustelsel. Het 100-jarig bestaan in 1928 werd uitbundig gevierd en ter gelegenheid daarvan werd speciale Eeuw-tabak verkocht met de leuze:

Wat saeck sal schencken meer gemack
Dan Hijmans costelijke toeback.


Personeel
De goede verstandhouding tussen leiding en personeel was bij Hijmans usance. Veelzeggend is het feit dat in 1934 R.v.d.Velde als werknemer 60 jaar in dienst van de firma was, terwijl ook velen 40 jaar of langer in de fabriek werkzaam waren. Alle jubilarissen werden door de directie gehuldigd en sommigen  werden met de bronzen eremedaille geridderd. Dat werknemers zo lang bij de firma werkten heeft mede te maken met het feit dat het personeel vaak op jonge leeftijd werd aangetrokken. Veertien-, vijftien- en zestienjarigen kwamen binnen om het vak te leren. In 1879 was het weekloon van een zestienjarige 3 gulden per week met een halfjaarlijkse verhoging.

Merken:
Een greep uit de merken rook- en pruimtabak die Hijmans in de loop der jaren gevoerd heeft:
De Mercurius – Koningsloo - Zeevaart B – N 5 – K – Roode Leeuw – Groene Leeuw – Paarse Leeuw – Blauwe Leeuw – Zwarte Leeuw – AA – BB – FZ – Bedouïn – Roode K – Tabaksfabriek – Eeuwtabak - Nog een trekje - Specialiteitstabak..



   Bronnen.
- Krantenarchief  RAR
- Krantenarchief Delpher
- Verpakkingen particuliere collecties
- Octrooiaanvragen door J.E.Romkes
- De sigarennijverheid in Culemborg - Ad Eillebrecht e.a.


vrijdag 23 augustus 2013

TABAKSFABRIEK UNIE VAN TABAK- EN SIGARENFABRIEKEN


Turmac had in het verleden dochtermaatschappijen waarbij nieuwe merken werden uitgebracht. Een daarvan was de Unie van tabak- en sigarenfabrieken.


Op 2 februari 1934 werd officieel de Unie van tabak- en sigarenfabrieken opgericht. Vestigingsplaats was Amsterdam. Deze fabriek was een dochtermaatschappij van Turmac. Turmac hield zich tot dan toe bezig met het vervaardigen van sigaretten. Door de oprichting van de Unie  werden tabaksverpakkingen en sigaren op de markt gebracht. Waarschijnlijk met het doel een stukje van die markt te veroveren. Dat gebeurde niet onder de gevestigde naam Turmac, omdat indien het zou mislukken de goede naam van Turmac niet in diskrediet gebracht werd.

Limburger Koerier 27-05-1933
In de loop van 1933 werd al reclame gemaakt voor rooktabak. Een van de merken is  Unieclub met de toevoeging Edeltabak, een samentrekking  van veredelde tabakken.
Er was een papieren verpakking van 50 gram. In het pakje werd een verzamelplaatje en een bon gestopt. De radio-voetbalplaatjes, met daarop een voetbalsituatie die geraden moest worden werden grif verzameld, er was echter geen speciaal album voor uitgegeven.
De bon was een waardecoupon die verzameld konden worden voor een cadeau uit de geschenkengids.

Naast de papieren verpakking werden blikjes uitgegeven van 50 gram en een voorraadblik van 250 gram.


Een tweede tabaksmerk was Melior Grandes. Ook hier in papieren- of  blikverpakking.


Alleen in 1933 werden in de krant spaarzaam advertenties geplaatst. Dat was nog voor de officiële oprichting van de maatschappij. We mogen aannemen dat het merk kort heeft bestaan, waarschijnlijk doordat het niet succesvol bleek. Als fabriek werd de naam "Unie voor tabakfabrieken" gebruikt.
nieuwe Tilburgse Courant 13-10-1933

In het segment sigaren werd het merk Vendelier geïntroduceerd. De eerste advertenties verschijnen in 1933, de laatste in 1936. De sigaren werden in blikverpakking of in dun houten doosjes van 10 stuks op de markt gebracht.
In 1934 kostte de Vendelier sigaar 6 cent, in 1936 nog maar 4 cent. Dat was een zeer concurrerende prijs. Nu werd de fabrieksnaam “Unie voor sigarenfabrieken” gebruikt.

links het ondermerk Perfectos - rechts Speciales

Het heeft echter niet geholpen. Ook hier werd het geen succes, zodat het merk slechts een paar jaar heeft bestaan. In 1934 werd tevens het merk UNIVAN gedeponeerd. Hiervan zijn geen producten bekend, mogelijk is van het merk geen gebruik gemaakt.


Zoals uit voorgaande blijkt is een uitstapje naar een ander segment niet altijd lonend. De gevestigde merken voor tabak en sigaren waren onaantastbaar. In het begin van de 50-er jaren heeft Turmac een nieuwe poging gewaagd met het merk Cento. Ook hier met een verzamelitem, op de achterzijde werden vlaggen van alle landen afgebeeld. Helaas werd het merk net als de vorige een fiasco en heeft Turmac zich louter op de sigaretten industrie geconcentreerd. De van oorsprong fabrikant van Turkse en Macedonische sigaretten  zocht zijn vernieuwing in Amerikaanse tabakken met nieuwe merken. Daarin is het de jaren daarna succesvol gebleken.




In 1946, toen de aanvoer van Nederlands-Indische tabak nog niet op gang was gekomen heeft de regering een partij Zuid-Amerikaanse tabak aangekocht.

Deze tabak was van slechte kwaliteit en men is gauw gestopt met importeren. Enkele fabrieken hebben producten van deze tabak gemaakt, ook Turmac. Zij bracht een pakje sigaretten onder het label “Fine” op de markt. In verband met imagoschade heeft men het niet aangedurfd die onder de vlag van Turmac uit te brengen en werd slim genoeg de oude naam van “Unie van Tabak- en Sigarenfabrieken” weer van stal gehaald.

20 sigaretten uit Zuid-Amerikaanse tabak 40+8 ct

Bronnen:

- Kranten.kb.nl

- Roelof Veldman: Scriptie Sigarettenfabrikanten en conjunctuur (1985)

- Joop Romkes: Lijst Octrooihouders

- Afbeeldingen en gegevens uit prive-collecties

dinsdag 20 augustus 2013

TABAKSFABRIEK A. VAN DEN BIGGELAAR
Raadhuisstraat 17-19   Roosendaal

De historie gaat terug tot 1823 toen Cornelia Dielemans de Backer in Roosendaal een winkel in koloniale waren dreef en tabak kerfde. 
Onderstaand een historisch overzicht dat eens op internet stond:
Bovenstaande gegevens uit 1998

De fabriek had als beeldmerk De Moriaan
briefhoofd  rond 1900

Tabaksverpakkingen





Tijdens de 2e wereldoorlog bracht van den Biggelaar pakjes amateurstabak op de markt.
Door de bezetter werd aan 17 fabrieken, over het hele land verspreid, toestemming gegeven om de inlandse tabak te fermenteren. Van den Biggelaar hoorde daar niet bij en moest de reeds gefermenteerde tabak aankopen om er eigen verpakkingen van te maken.

 

250 gram f.1,- + 12 ct


zonder bon te verkrijgen


Fabrieksherkenning op banderolle: A v.d. Biggelaar & Co NV
fabrikantennummers: 2650, 7808, 1861




zondag 18 augustus 2013

TABAKSFABRIEK REUSER & SMULDERS Den Haag

De firma Reuser & Smulders uit den Haag is vooral bekend om haar koffie en thee. In het verleden verkocht de firma ook tabak en had een eigen kerverij.
Dit artikel richt zich op de tabakshandel van de firma.

De firma werd in 1896 opgericht door de heren W.Reuser en J.M.Smulders in het pand Wagenstraat 48 en 48a in Den Haag. De firma had een koffiebranderij, een theepakkerij en een tabaksfabriek voor gekorven tabak. De heer Reuser verliet in 1907 de firma. Via advertenties in de krant werd reclame gemaakt.

De Tijd 27-04-1907
De zaken liepen voorspoedig, in 1917 verhuisde de firma naar de Brouwersgracht nr.4. Twee jaar later in 1919 werd een pakkende reclamecampagne gevoerd met het merk “een kleintje koffie”, waar het logo “de oude heer nippend aan en kopje koffie” het beeldmerk van de firma zou worden. Voor tabak rookte de oude heer in het logo een pijpje.  Ondertussen bleef men doorgaan met tabak produceren. In 1920 werd een agent of grossier aangezocht voor de provincie Friesland om de producten te verkopen.
Het Vaderland: 25-12-1919

In 1923 neemt Reuser deel aan de tentoonstelling Nederlands Fabrikaat  onder de naam Koffie-,thee- en tabakshandel v/h Reuser & Smulders. De firma was in 1920 inmiddels omgezet in een naamloze vennootschap. In januari 1923 wordt i.v.m. sluiting de tabakswinkel van de firma G.W. van der Boor uit de Schoolstraat overgenomen. Deze 91-jarige firma was vooral bekend om het merk “De Rijzende Hoop”. De laatste eigenaar de Heer H.E.Unger gaat de firma Reuser & Smulders assisteren bij de tabaksfabricage om de oude, welbekende melanges te blijven mengen.
De fabricage vond plaats aan de Wagenweg. De firma zorgde er voor dat hun klanten goede rijpe tabak kregen of het nu Varinas, Friesche Heerenbaai, Maryland, Portorico of shag was. De klant moest een lekkere ouderwetse pijp tabak kunnen roken. Reuser & Smulders onderscheidden zich in de verpakking van de tabak. Er werden geen papieren tabakszakjes gebruikt, maar kartonnen doosjes. De 100-grams doosjes waren rond en konden gelijk als tabakspot worden gebruikt. De 50- grams doosjes waren langwerpig ovaal en kon net als een tabaksdoos in de zak worden gestoken. 


100 grams doos - datering 1925-1934



rekening uit 1926 met het bekende logo

tabaksverpakking 30-er jaren


In de jaren dertig was er in ons land een algehele crisis. Het aantal werkelozen steeg schrikbarend. De werkelozen waren overgeleverd aan de steun, die zowel door het Rijk als de Gemeente werd gegeven. Ook werd er steun gevraagd aan de bedrijven. Reuser en Smulders stelden in 1932 aan het Haagse crisiscomité 1000 pakken koffie en 1000 pakken thee ter beschikking .
In 1931 verleende B en W van Den Haag een vergunning voor het oprichten van een inrichting om benzine op te slaan met een tapinrichting. Dat kwam op het open terrein naast de fabriek op de Brouwersgracht 4 te staan.

In 1933 overleed op 66-jarige leeftijd de directeur J.M.Smulders. Sjef was een beminde stadsgenoot en heeft veel voor de reclassering gedaan.


  verpakkingen rond de 2e W.O.

Na de moeilijke oorlogsjaren door te zijn gekomen werd de fabricage van tabak afgebouwd. Koffie en thee werden de hoofdmoot, handel in tabaksproducten werd bijzaak. Reuser en Smulders brachten nog een aardige verpakking op de markt. De tabak werd in een bedrukt stoffen zakje gedaan, dienend als tabakszak.
stoffen tabakszakjes
In 1999 werd Reuser & Smulders overgenomen door Deli XL. Men besloot de vertrouwde naam van Reuser & Smulders te blijven voeren als onderdeel van het assortiment. Er werd een nieuwe theelijn voor het merk gecreëerd met een randassortiment.
Zo blijft de naam van Reuser & Smulders voortbestaan. De prachtige muurschildering aan de zijkant van het pand Brouwersgracht nr.6 is ook voor het nageslacht bewaard gebleven. Na restauraties in 1992 en 2005 is de muurschildering toegetreden tot beschermde geschilderde muurreclames.

kistetiketten Reuser & Smulders

              - kranten.kb.nl
              - gegevens eigen collectie
                  - kistetiketten - R.v.d.Sluis